Mụn Nội Tiết
Mụn do rối loạn nội tiết tố khiến bạn phải đau đầu cho dù đã ăn uống đúng cách và dùng các sản phẩm chăm sóc bên ngoài? Muốn diệt tận gốc loại mụn này, bạn phải tác động vào yếu tố bên trong thì mới mang lại hiệu quả.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên tình trạng mụn trứng cá. Nếu mụn hình thành do rối loạn nội tiết tố từ thì bạn cần phải dùng đến những giải pháp sau để đối phó với chúng từ bên trong.
Mụn do rối loạn nội tiết tố là gì?
Mụn do rối loạn nội tiết tố xuất hiện do tình trạng tăng – giảm bất thường của lượng nội tiết tố trong cơ thể.
Thông thường, rối loạn nội tiết tố xảy ra ở giai đoạn tuổi dậy thì, nhưng bất kỳ độ tuổi nào cũng có nguy cơ mắc phải. Theo thống kê, có khoảng 50% nữ giới ở độ tuổi từ 20 tới 29 bị mụn do rối loạn nội tiết tố. Ở phụ nữ từ 40 – 49 tuổi, con số này giảm còn 25%.
Mụn trứng cá do rối loạn nội tiết tố đặc biệt xảy ra ở nữ giới. Những nhân tố góp phần gây mụn bao gồm thời kỳ hành kinh và mãn kinh.
Lý do mụn trứng cá ở người trưởng thành
Một số người trưởng thành tiếp tục bị mụn trứng cá ở độ tuổi 30, 40 và thậm chí 50. Thậm chí có thể bị mụn lần đầu tiên khi trưởng thành. Các bác sĩ da liễu gọi đây là mụn trứng cá khởi phát ở người trưởng thành. Đây là bệnh phổ biến nhất ở phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh.
Phụ nữ có xu hướng bị mụn trứng cá ở người trưởng thành thường xuyên hơn nam giới. Nếu bạn bị mụn trứng cá khi trưởng thành, có khả năng là do một hoặc nhiều lý do sau đây.
Nồng độ hormone dao động: Sự mất cân bằng có thể dẫn đến mụn trứng cá.
Phụ nữ thường trải qua các hormone dao động:
- Khoảng thời gian trong chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng
- Khi mang thai, tiền mãn kinh và mãn kinh
- Sau khi ngừng (hoặc bắt đầu) thuốc tránh thai
Căng thẳng: Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối quan hệ giữa căng thẳng và bùng phát mụn trứng cá. Để đối phó với căng thẳng, cơ thể chúng ta sản xuất nhiều androgen (một loại hormone). Những hormone này kích thích các tuyến dầu và nang lông trên da, có thể dẫn đến mụn trứng cá. Điều này giải thích tại sao mụn trứng cá có thể là một vấn đề đang diễn ra khi chúng ta thấy mình bị căng thẳng liên tục.
Tiền sử gia đình: Người có quan hệ huyết thống gần gũi, chẳng hạn như cha mẹ, anh trai hoặc em gái có bị mụn trứng cá không? Những phát hiện từ các nghiên cứu cho thấy rằng một số người có thể có khuynh hướng di truyền đối với mụn trứng cá. Những người có khuynh hướng này có nhiều khả năng bị mụn trứng cá trưởng thành.
Sản phẩm chăm sóc tóc và da: Nếu bạn bị mụn trứng cá ở tuổi trưởng thành, bạn nên đọc nhãn trên sản phẩm chăm sóc da và chăm sóc tóc. Đảm bảo rằng bạn thấy một trong các điều khoản sau trên mỗi hộp bao bì:
- Không gây mụn
- Non-acnegenic
- Không chứa dầu
- Không làm tắc nghẽn lỗ chân lông
Bạn muốn đảm bảo kem dưỡng ẩm, sữa rửa mặt, kem chống nắng và tất cả các sản phẩm khác có chứa một trong những điều khoản này. Những sản phẩm này ít có khả năng gây ra mụn trứng cá.
Tác dụng phụ của thuốc: Mụn trứng cá là tác dụng phụ của một số loại thuốc. Nếu bạn nghi ngờ rằng một loại thuốc đang kích hoạt mụn trứng cá của bạn hoặc làm cho nó tồi tệ hơn, hãy tiếp tục dùng thuốc, nhưng nói chuyện với bác sĩ đã kê đơn. Hỏi nếu mụn là một tác dụng phụ có thể. Nếu mụn trứng cá là một tác dụng phụ có thể xảy ra, hãy hỏi nếu bạn có thể dùng một loại thuốc khác. Nếu bạn không thể dùng một loại thuốc khác, bạn có thể muốn gặp bác sĩ da liễu có thể giúp bạn kiểm soát mụn trứng cá.
Tình trạng y tế không được chẩn đoán: Đôi khi, mụn trứng cá là dấu hiệu của một tình trạng y tế tiềm ẩn. Một khi tình trạng y tế được chẩn đoán và điều trị, mụn trứng cá thường sẽ sạch.
Điều trị hiệu quả cho mụn trứng cá trưởng thành
Nếu không có gì làm sạch mụn trứng cá của bạn, bạn nên gặp bác sĩ da liễu. Điều trị hiệu quả là có sẵn. Thông thường một bác sĩ da liễu sẽ sử dụng hai hoặc nhiều phương pháp điều trị. Với sự giúp đỡ của bác sĩ da liễu và một chút kiên nhẫn, hầu như mọi trường hợp mụn trứng cá đều có thể được kiểm soát.
Đặc điểm của mụn do rối loạn nội tiết tố
Trong suốt giai đoạn dậy thì, mụn do rối loạn nội tiết tố thường xuất hiện ở vùng chữ T trên khuôn mặt (gồm vùng trán, sống mũi, 2 bên mũi và cằm). Mụn ở người trưởng thành lại thường xuất hiện ở phần dưới khuôn mặt, bao gồm vùng dưới cằm và xung quanh hàm. Ở một số người, mụn thường xuất hiện nhiều ở vùng má.
Với một số người, mụn do rối loạn nội tiết tố có thể hình thành với nhiều dạng như mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn mủ, mụn bọc…
Nguyên nhân là thay đổi nội tiết tố trong cơ thể có thể là do:
- Thời kỳ hành kinh;
- Hội chứng đa nang buồng trứng;
- Thời kỳ mãn kinh;
- Sự gia tăng quá mức lượng tiết tố androgen (nội tiết tố kích thích sự tăng tiết bã nhờn).
Nếu bạn đang nổi mụn, tình trạng rối loạn nội tiết tố cũng khiến mụn nghiêm trọng hơn vì nó gây nên những vấn đề như:
- Viêm da;
- Tăng tiết bã nhờn;
- Bít tắc lỗ chân lông;
- Sản sinh vi khuẩn gây mụn.
Điều trị mụn do rối loạn nội tiết tố
Nếu tình trạng mụn nhẹ, bạn hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả bằng các loại thuốc không kê đơn (OTC).
Tuy nhiên, mụn do rối loạn nội tiết tố thường là dạng mụn nang. Những vết mụn này hình thành sâu dưới da và các loại thuốc thoa thông thường khó có thể tác động đến chúng. Trong tình huống này, các loại thuốc uống có thể mang lại hiệu quả tốt hơn trong việc làm sạch da và cân bằng nội tiết tố.
Thuốc ngừa thai
Thuốc tránh thai được dùng để điều trị mụn do rối loạn nội tiết tố thường có chứa ethinylestradiol cùng với một trong các thành phần sau:
- Drospirenone
- Norgestimate
- Norethindrone
Các thành phần này có thể cùng nhau cải thiện tình trạng mụn, đặc biệt là trong những thời điểm hormone tăng cao như thời kỳ rụng trứng.
Tuy nhiên, nếu có tiền sử cao huyết áp, ung thư vú hay bệnh đông máu thì bạn không nên sử dụng biện pháp này để điều trị mụn.
Thuốc chống androgen
Các loại thuốc chống Androgen có tác dụng giảm lượng nội tiết tố nam Androgen. Nồng độ Androgen tăng cao được cho là có thể góp phần gây ra các vấn đề về mụn trứng cá thông qua việc làm tăng quá trình sản xuất dầu nhờn trên da.
Retinoid
Nếu tình trạng mụn do rối loạn nội tiết tố không quá nghiêm trọng, bạn có thể sử dụng retinoid, loại thuốc có nguồn gốc từ vitamin A. Rất nhiều loại kem retinoid, gel hay lotion không kê toa có công dụng trị mụn, nhưng bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ về thời gian và liều lượng sử dụng để thuốc mang lại hiệu quả cao và đảm bảo tính an toàn.
Nếu quyết định sử dụng sản phẩm có chứa retinoid, bạn cần thoa kem chống nắng mỗi ngày vì retinoid sẽ làm da của bạn dễ bị bắt nắng hơn.
Các nguyên liệu tự nhiên
Một số nguyên liệu tự nhiên có thể giúp bạn kiểm soát tình trạng mụn do rối loạn nội tiết tố hiệu quả.
Dầu tràm trà, thường xuất hiện trong các loại sữa rửa mặt, mặt nạ hay kem dưỡng, là một nguyên liệu kháng viêm hiệu quả. Một nghiên cứu cho thấy, sử dụng dầu tràm trà nồng độ 5% có khả năng cải thiện tình trạng mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình.
Alpha hydroxy acid (AHA) là loại axit thực vật có nguồn gốc chủ yếu từ trái cây họ cam quýt. AHA có thể giúp loại bỏ các tế bào da chết làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Nhờ đó AHA cũng có thể giảm thiểu nguy cơ sẹo do mụn trứng cá. Cũng như retinoids, AHA có thể làm tăng độ nhạy cảm của da đối với ánh nắng mặt trời nên bạn nên sử dụng kem chống nắng mỗi khi ra ngoài.
BHA cũng tương tự như AHA với những khả năng giúp cải thiện tình trạng mụn và đặc biệt phù hợp với các nàng da dầu.
Trà xanh cũng là một nguyên liệu có tác dụng giảm viêm hiệu quả. Bạn có thể uống một vài tách trà xanh mỗi ngày để chăm sóc da ngay từ bên trong. Ngoài ra, các loại kem và gel dưỡng da có chứa ít nhất 2% chiết xuất trà xanh cũng có ích trong quá trình điều trị mụn.
Chế độ dinh dưỡng ngừa mụn
Một số thực phẩm có thể giúp ngăn ngừa mụn trứng cá, đặc biệt là các thực phẩm chống viêm giàu chất chống oxy hóa. Axit béo omega-3 cũng có thể làm giảm viêm da và đẩy nhanh quá trình điều trị mụn do rối loạn nội tiết tố.
Để ngăn ngừa mụn do rối loạn nội tiết tố, bạn nên hạn chế các thực phẩm như:
- Đường
- Các sản phẩm từ sữa;
- Tinh bột tinh chế, chẳng hạn như bánh mì trắng và mì ống;
- Thịt đỏ.
Quá trình điều trị mụn sẽ cần nhiều thời gian và sự kiên nhẫn, nên bạn đừng vội bỏ cuộc chỉ sau vài ngày điều trị mà chưa thấy kết quả trên da. Hãy cố gắng duy trì lối sống lành mạnh và tuân theo lời khuyên từ bác sĩ để sớm tạm biệt các nốt mụn xấu xí bạn nhé.
- Cách làm dầu gội bạc hà và hương thảo tự nhiên - 12 Tháng mười một, 2024
- Cách làm bột rửa mặt (Cleansing powder) - 11 Tháng mười một, 2024
- Cách làm xà phòng rắn rửa mặt (Cleansing bar) - 10 Tháng mười một, 2024